صحبت با والدين در مورد يک فرزند ايده آل نشان مي دهد که اثر آن ها دوست دارند فرزندي شاد، موفق و با اعتماد به نفس بالا داشته باشند.
هيچ پدر و مادري از داشتن فرزندي خجالتي و با اعتماد به نفس پايين خوشحال نيست و پدر و مادرها براي داشتن کودکي با ويژگي هاي ذکر شده هزينه هاي زيادي را متقبل مي شوند.
اگر به عنوان والد و يا فردي که در حال آماده شدن براي نقش پدري يا مادري است اين مطلب را مطالعه مي کنيد، پاسخ تان به اين سوال چيست؟
آيا کودکان خود به خود با سطوح متفاوتي از اعتماد به نفس متولد مي شوند و يا اين ما هستيم که سطوح متفاوتي از اعتماد به نفس را در آن ها شکل مي دهيم؟
به عنوان مشاور کودک و فرزندپروري بايد بگويم هيچ کودکي با ويژگي هايي مانند خجالتي بودن و يا کمبود اعتماد به نفس متولد نمي شود.
بنظر مي سد باور “ما خانوادتا افراد خجالتي اي هستيم و يا پدرش هم اصلا اعتماد به نفس نداره” کاملا نخ نما شده اند و پژوهش هاي حاضر از وراثتي بودن مولفه هاي مذکور حمايت نمي کند.
باتوجه به اين مساله با ادامه ي مطلب همراه باشيد تا کليدهاي اساسي پرورش کودکي توانمند و با اعتماد به نفس را بياموزيد.
چگونه کودک مان را بدبخت کنيم؟
بدبخت کردن کودک در تمامي طول زندگي اش از فرمول بسيار ساده اي پيروي مي کند. بر اساس اين فرمول بايد گفت ” احساس ارزشمندي را از فرزندت بگير تا بدبخت شود”.
بر اساس پژوهش ها مهم ترين عامل موفقيت فردي، عزت نفس است کودکي که از احساس ارزشمندي برخوردار باشد در موقعيت هاي مختلف به خوبي عمل مي کند و به موفقيت مي رسد.
اعتماد به نفس نيز از ارتباط تنگاتنگي با عزت نفس برخوردار است. با اين تفاوت که اگر عزت نفس را برچسب کلي قيمت فرد به خود در نظر بگيريم، اعتماد به نفس احساس توانمندي در انجام امور جزيي تر است.
به عنوان مثال ممکن است فرزندتان از اعتماد به نفس کافي براي صحبت در جمع برخوردار نباشد اما در ورزش هاي رزمي اعتماد به نفس بالايي داشته باشد.
جديدترين روش هاي روانشناسي کودک
تکنيک هاي طلايي رشد اعتماد به نفس
نقاط ضعف را بشناسيد: همانطور که گفته شد، اعتماد به نفس نسبت به عزت نفس، جزيي تر است. براي رشد اعتماد به نفس، در ابتدا لازم است از خود سوال کنيد، اعتماد به نفس فرزندم در کدام بخش ضعيف است؟ و دلسل ان چيست؟ آيا مورد سرزنش، تمسخر، تحقير، تحسين بي جا قرار گرفته؟ آيا بيش از حد از او حمايت کرده ام و به توانمندي خود در انجام کار باور ندارد؟
با شناختن حيطه مشکل و ريشه يابي آن مي توانيد به خوبي مساله را برطرف کنيد.
تحسين مداوم ممنوع: اگر شما نيز از جمله والديني هستيد که وقتي موفقيت کودک در امتحانات مدرسه، مسابقات و را مي بينيد جمله اي شبيه ” آفرين به تو افتخار مي کنم، تو بهتريني” را نثارش مي کنيد، بهتر است بدانيد که در حال انجام يک اشتباه تربيتي اساسي هستيد.
پس از شنيدن اين جمله کودک احساس مي کند “فقط در صورت باعث افتخار هستم که موفق شوم” و آن باور سرآغاز اضطراب، کمال گرايي منفي و مشکلات رواني در او خواهدشد.
چنيني کودکي نمي تواند در شرايط شکست، احساس ارزش کند و ارزشمندي خود را مشروط به موفقيت مي داند.
اين در حالي است که زندگي عرصه ي شکست، آزمون و خطا و حرکت در سنگلاخ هايي است که تضميني در موفق شدن براي عبور از آن ها وجود ندارد.
بهتر است به جاي ديدگاه نتيجه گرا، به فرايند تلاش فرزندتان دقت کنيد.
مثلا در حين مطالعه براي يک امتحان به او بگوييد ” مي بينم که براي موفق شدن سخت در تلاشي” و در صورتي که به موفيت کامل نرسيد به او بگوييد ” تلاشت در طول دوره ي امتحانات عالي بود. مهم اينه که تلاشت رو کردي و بقيه ش خيلي اهميتي نداره”.
واقعيت آن است که بااين شيوه فرزندي “تلاش گر” تربيت خواهيد کرد در حاليکه شيوه ي نتيجه گرا، فرزندي مضطرب، اهمال کار، رقابت جو و تاييد طلب پرورش مي دهد.
سرزنش، تحقير و تمسخر ممنوع: اگر به دنبال پرورش فرزندي منحصر به فرد و يگانه هستيد، از سرزنش، تحقير و يا مقايسه ي کودک با ديگران چه بهره اي خواهيد برد؟
کودکان داراي ويژگي هاي منحصر به فردي هستند که در سايه ي تشويق، توجه و پذيرش بي قيد و شرط، رشد مي کنند.
اگر جملاتي مانند ” دوستت بازم بهتر شد، هچ وقت توي بازي ها برنده نمي شي، تو به درد اين کار نمي خوري، حيف! چقد برات هزينه کردم و” هستيد، مطمين باشيد به راحتي مي توانيد اعتماد به نفس کودک تان را بخشکانيد.
نظرخواهي از کودک: فرقي نمي کند شمادر حال بيرون رفتن براي يک خريد هستيد، يا قصد داريد چيدمان وسايل منزل را عوض کنيد و يا جلسه اي براي رعايت نظم در خانه داريد.
در تمامي موارد فوق، مي توانيد نظر فرزندتان را جويا شويد.
مي توانيد گاهي اوقات طبق سليقه ي کودک تان لباس بخريد، وسايل را بچينيد و يا در مورد راه حل بهتر شدن نظم خانه از او نظرسنجي کنيد.
با اين شيوه او احساس مهم بودن و ارزشمندي کرده و مي تواند به خودش اعتماد کند.
به همين طريق از مسئوليت دهي به کودک متناسب با سنش نيز به منظور ارتقا اعتماد به نفسش استفاده کنيد.
واقعي باشيد و عذرخواهي کنيد: در صورت اشتباه، عذر خواهي کنيد. از اين طريق فرزندتان مي فهمد که اشتباه کردن امري طبيعي است و در صورت اشتباه از شما نيز عذر خواهي مي کند.
البته يادتان باشد که مجبور کردن کودک به عذر خواهي در حضور جمع امري بي فايده و کاملا مخرب است
داستان گربه ي تنها
چگونه باردار شوم
داستان جوجه کوچولوي خجالتي
چرا تغذيه يک عامل مهمي براي بهبود يافتن مي باشد
تکنيک هاي افزايش اعتماد به نفس کودکان
بازي هايي براي رشد اعتماد به نفس
بازي هاي رشد دهنده ي مهارت هاي کلامي
با استفاده از اين بازي ها، کودک مهارت کلامي بيشتري خواهد داشت و به واسطه ي آن در جمع هاي دوستانه، کلاسي، خانوادگي و به خوبي مي درخشد.
با سه کلمه ي بي ربط، جمله بساز.
قصه خواني در جمع
اجراي نمايش به ويژه در جمع
پنج ويژگي مثبت کودک تان را به او بگوييد. سپس ، دست او را بگيريد و هر يک از صفات را با ماژيک روي يکي از انگشتانش بنويسيد. کودک از اين کار لذت زيادي خواهد برد و ضمن احساس ديده شدن، باورش نسبت به توامندي شخصي اش افزايش مي يابد.
بازي بيا امتحان کنيم: براي اين بازي، نقطه ي ضعف اعتماد به نفس در فرزندتان را شناسايي کنيد. مثلا ممکن است فرزندتان از صحبت کردن در مقابل جمع ناتوان باشد و يا خجالت بکشد.
سپس براي او داستاني تعريف کنيد که شخصيت قصه، مشکل فرزند تان را دارد و با آن مقابله مي کند.
در موقعيتي مانند مهماني يا جمع همسالان با ايجاد هيجان مثبت از کودک بخواهيد تا مانند هرمان قصه شجاع باشد و شعر يا لطيفه اي را با صداي بلند تعريف کند.
در اين هنگام لازم است تا حتي کوچک ترين موفقيت او را تشويق کنيد و خواهيد ديد که به مرور زمان او خواهد توانست بر ضعف موجود غلبه کند.
نويسنده : کودک و نوجوان
منبع :تکنيک هاي افزايش اعتماد به نفس کودکان- کودک و نوجوان
درباره این سایت