همزمان با ابعاد مختلف رشد جسمي، رواني و حرکتي کودکان، توانايي هاي زباني آن ها نيز تغيير مي کند.
ممکن است برخي از کودکان زودتر از هم سن و سال هاي خود شروع به سخن گفتن کنند و يا به گونه اي قابل توجه، صحبت هاي اطرافيان را بهتر درک کنند.
در حقيقت رشد زباني کودکان مختلف نيز مي تواند با هم متفاوت باشد و با توجه به تاثيرات قابل توجه زبان بر ابعاد مختلف زندگي از جمله برقراري ارتباط، يادگيري، مهارت هاي خواندن، درک مطلب و در اين مطلب قصد داريم تا شما را با رشد زباني کودکان و جزييات آن بيشتر آشنا کنيم.
نظريه پردازان زيايد از جله اسکينر، چامسکي، پياژه، لوريا، برونر و ويگوتسکي به بررسي مساله رشد زباني پرداخته اند.
رشد زباني از دو بخش مهم زبان بياني و زبان دريافتي تشکيل شده است. مي توان گفت زبان بياني عبارت است از اينکه کودک بتواند از طريق صحبت کردن با دگران ارتباط برقرار کند و يا مطالب را به درستي بنويسد.
زبان دريافتي نيز به معناي توانايي کودک در درک گفته هاي ديگران به صورت کلامي و نوشتاري است.
بنابراين کودکاني که از رشد زباني خوبي برخوردارند، مي توانند معاني مد نظر خود را به راحتي به ديگران منتقل کنند و معناي کلام و نوشتار ديگران را نيز به خوبي دريابند.
تحقيقات انجام شده در حيطه ي رشد زباني نشان دهنده ي آن است که عوامل مختلفي در کنار يکديگر قرار مي گيرند و رشد زباني فرد را پيش بيني مي کنند.
به عنوان مثال لازم است تا مجموعه اي از عوامل رشد عمومي، رشد حواس، مغز، اعصاب، سيستم عصبي مرکزي، رشد فعاليت هاي عالي ذهني و چگونگي شکل گيري طرح هاي رشد زباني به درستي پيش روند تا فرد به رشد زباني مطلوب دست يابد.
ممکن است براي شما نيز اين سوال ايجاد شود که کودکان چگونه زبان را ياد مي گيرند؟ آيا آن ها در ابتدا زبان دريافتي را مي آموزند و يا زبان بياني را؟
پژوهش هاي انجام شده نشان مي دهد که در پايان اولين سال زندگي کودک، فهم زباني ايجاد مي شود.
اين بدين معناست که کودک قبل از انکه بتواند کلمه اي را بيان کند، برخي از کلمات و اصطلاحات را مي فهمد و سپس تلاش مي کند تا آن ها را به کار ببرد.
کلارک معتقد است وقتي کودکان کلمه اي را مي شنوند، شروع به حدس زدن در مورد معناي آن مي کنند و سپس تلاش مي کنند تا ضمن به کار بردن آن کلمه، حدسيات خود را امتحان کنند.
بر اساس به آزمون گذاشتن حدسيات، کودک مي تواند به تدريج متوجه معناي کلمات شود و آن ها را بياموزد.
در مرحله ي بعد کودک تلاش مي کند تا از طريق کلماتي که يادگرفته با محيط ارتباط برقرار کند و زبان بياني را نيز رشد دهد.
به عنوان يک والد، مربي و يا فردي که با کودکان در ارتباط هستيد، آگاهي از مراحل رشد زباني به شما کمک مي کند تا بتوانيد براي بهبود آن برنامه ريزي کنيد.
رشد زباني کودکان نيز ار الگوي عمومي رشد تبعيت مي کند. در ابتدا کودک تلاش مي کند تا از طريق گريه و اصوات مختلف با ديگران ارتباط برقرار کند.
سپس در اواخر ماه دوم تولد، خنديدن، ابزار ديگري است که به ابزارهاي زاني کودک افزوده مي شود.
در يک کودک 5 يا 6 ماهه شاهد آن خواهيد بود که شروع به هجاسازي مي کند و از اين طريق، تمايل به برقراري رابطه با ديگران را نشان مي دهد.
اين هجاها در طول زمان بيشتر ميشوند و کودک يک ساله مي تواند اولين کلمه ي با معني را توليد کند.
جالب است بدانيد که که کودکان در يادگيري زبان، بيش از آنکه توليد کننده باشند، دريافت کنندگان خوبي هستند.
بدين معنا که آن ها قبل از آنکه ده کلمه را بگويند، 50 کلمه را مي فهمند و به عبارتي واژگان دريافتي آن ها 5 برابر واژگاني است که توليد کرده اند.
به طو ميانگين مي توانيم بگوييم که کودکان در سن 2.5 سالگي، حداقل 50 کلمه را بيان مي کنند و روند پيچيده ي دريافت و انتقال زبان را از کلمه به جمله سازي گسترش مي دهند.
به گونه اي که کم کم جمله سازي مي کنند و قواعد زباني را نيز ياد مي گيرند.
با ورود به مدرسه و به ويژه پس از 8 سالگي، کودکان بر زبان، آگاهي کاملي يافته و کارکردهاي مختلف آن را به خوبي درک مي کنند.
همانطور که گفته شد، رشد زباني کودک نيز همانند ساير ابعاد رشد، روندي مرحله به مرحله دارد. اين بدين معناست که ايجاد فشار و اجبار براي جهش از مرحله اي به مرحله يديگر نه تنها به سود کوک نيست بلکه مي تواند رشد او را مختل کند.
به عنوان مثال خط خطي کردن يکي از مهم ترين فعاليت هاي کودک است زيرا مي تواند به رشد زبان و بعدها بر توانايي خواندن تاثير بگذارد.
کودک 5 يا 6 ساله اي که هنوز خط خطي مي کند بايد پيش از آنکه بتواند بخواند يا بنويسد، اين مرحله را به پايان برساند. بنابريان تحميل کودک به جهش از اين مرحله مهم، يادگيري او را کند مي کند و به او صدمه ي عاطفي قابل توجهي مي زند.
نويسنده : سايت کودکانه
درباره این سایت